تعیین میزان مقاومت 8 رقم لوبیا به کنه تارتن دولکه ای tetranychus urticae koch و تأثیر سه کنه کش و اسانس سرو نقره ای thuja arizonica l. روی آن

چکیده کنه تارتن دو لکه ای tetranychus urticae koch یکی از چندخوارترین آفات شناخته شده محصولات کشاورزی دنیا به حساب می آید. در این بررسی جمعیت تخم و مراحل فعال این کنه در شرایط آلودگی طبیعی و مصنوعی در برگ های 8 رقم لوبیا در سال 1392 در گلخانه و مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه ارومیه موردمطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت طرح کاملاً تصادفی برای شرایط مزرعه در10 تکرار و برای شرایط گلخانه ای نیز در 3 تکرار کشت شد. نتایج آلودگی طبیعی و مصنوعی ارقام لوبیا به تخم و کنه فعال نشان داد که جمعیت تخم و کنه فعال ازنظر آماری در سطح احتمال 5% معنی دار بود. بیشترین میانگین جمعیت تخم در آلودگی طبیعی و مصنوعی به ترتیب 53/88 و 44/95 تخم برای لوبیاچیتی پاکوتاه و کمترین تعداد تخم، به تعداد 90/13 و 77/11 به ترتیب آلودگی طبیعی و مصنوعی برای لوبیا چشم بلبلی پاکوتاه بدست آمد. بیشترین میانگین جمعیت کنه فعال در آلودگی طبیعی و مصنوعی به ترتیب 16/54 و 55/66 کنه برای لوبیاچیتی پاکوتاه و کمترین تعداد کنه، به تعداد 19/6 و 22/8 به ترتیب در آلودگی طبیعی و مصنوعی برای لوبیا چشم بلبلی پاکوتاه بدست آمد. همچنین اثر کشندگی آبامکتین، آزادیراختین، اسپیرودایکلوفن و اسانس سرو نقره ای با 5 غلظت موردبررسی قرار گرفت. آزمایش در دمای 1±27 درجه و رطوبت 5±50 درصد و تناوب نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. مقدار lc50 محاسبه شده برای آبامکتین، آزادیراختین و اسپیرودایکلوفن به ترتیب 62/79، 76/99 و 08/32 پی پی ام و برای اسانس سرو نقره ای 57/45 میکرو لیتر بر لیترهوا می باشد. باتوجه به نتایج بدست آمده لوبیاچیتی پاکوتاه رقم حساس و لوبیا چشم بلبلی رقم مقاوم شناخته شد و همچنین مشخص شد اسانس سرو نقره ای کنترل خوبی بر جمعیت کنه تارتن دارد و می توان اسانس و سایر مشتقات سرو نقره ای را به عنوان عاملی در کنترل این آفت مورداستفاده قرارداد. ? abstract two-spotted spider mite (tetranychus urticae koch) is considered as one of the most well-known polyphagia pests of the crops in the world. in this research, the population of egg and active stages of this spider mite was evaluated under natural and artificial pollution conditions in the leaves of 8 bean cultivars in 2014 at the greenhouse and experimental fields of faculty of agriculture uremia university. the design of experiment was a factorial complete randomized design with ten replications for field condition and with three replications for greenhouse condition. results show that, the population of egg and active stage was statistically significant at 0.05% probability level. the most average of egg population in natural and artificial pollution was 88.53 and 95.44 for dwarf chintzy bean and the lowest numbers of eggs was 13.90 and 11.77 for dwarf cowpea, respectively. also, the most average of active stage population in natural and artificial pollution were 54.16 and 66.55 stage for dwarf chintzy bean and the lowest numbers of stage were 6.19 and 8.22 for dwarf cowpea. also, deadly effect of abamectin, azadirachtin, spirodiklofen and the essential oil of silver cypress was conducted with five concentrations. the survey was done at 27±1?c and 50±5% of moisture and light frequency with 16 light hours and 8 darkness hours. the calculated amount of lc50 for abamectin, azadirachtin and spirodiklofen were 79.62, 99.76 and 32.08 ppm and for essential oil of silver cypress was 45.57 µl/l air. due to the results, the dwarf chintzy bean and the cowpea were known as sensitive cultivar and resistant cultivar, respectively. more results show that, the essential oil of silver cypress can control the population of spider mite. general speaking, we can use the essential oil and other derivatives of silver cypress as control factor for controlling this pest.